Succesvol werken kan niet zonder de kracht van een helder nee. Soms is dit bijzonder moeilijk. Je bent enthousiast, betrokken en wilt je werk graag goed doen. Het is natuurlijk ook fijn als je gewaardeerd wordt om je enthousiasme. Dat je collega’s en leidinggevende jou zien zitten omdat je je graag inzet voor een ander. Maar als het een vast patroon begint te worden, waar je eigenlijk heel moe van wordt, is het tijd om te kijken hoe het ook anders kan.

Sta je makkelijk in de “ja-stand”? Ga je vol enthousiasme direct aan de slag met vragen van collega’s, klanten en opdrachtgevers? Dan loop je al snel het risico dat het je teveel wordt. Als je -niet op tijd nee zegt – voel je je versnipperd, moe en heb je niet meer helder wat je allerliefste doet en wanneer je op je best bent.

Het verrassende effect is dat door helder nee te zeggen – bijvoorbeeld tegen een klant die gestuurd wordt door zijn baas en niet echt gemotiveerd is – ontvang je respect. Het is helder waar je grens ligt. Maar ook waar je passie en expertise ligt (en waar niet). Het schept direct duidelijkheid.De meeste mensen houden van duidelijkheid. Ze weten dan precies waar ze aan toe zijn en dat is heel prettig werken.

Nee zeggen kan lastig zijn. De angst om niet meer aardig gevonden te worden, het idee dat je een ander afwijst of het gevoel dat jezelf afgewezen wordt als je niet doet wat er van je gevraagd wordt spelen daarbij een rol.

Hoe zeg je helder nee? 4 tips

1. Neem je eerste impuls serieus.
Sta stil bij je eigen eerste reactie. Een nee dient zich waarschijnlijk niet erg luidruchtig aan als je gewend bent om altijd ja te zeggen. Sta dus even stil bij jezelf. Als je twijfelt, helpt het om bedenktijd te vragen. “Ik kom daar op terug, ik wil er even over nadenken.” Weeg de voor- en nadelen tegen elkaar af voor je een beslissing neemt.

2. Stel vragen
Als je het lastig vindt om nee te zeggen of als je in een organisatie werkt waar dit niet goed valt, zeg dan niet direct nee. Maar stel vragen:
* Wat is je idee om mij te vragen?
* Is er nog iemand anders die je hiermee kan helpen?
* Wat verwacht je precies van mij?
* Binnen welke tijd wil je het hebben?
* Als je aangeeft dat het niet urgent is, wat betekent dit precies?
* Als ik alleen een klein onderdeel kan doen, wat zou dat dan zijn?

Dergelijke vragen maken helder wat er van je gevraagd wordt. Tegelijkertijd geeft het de ander inzicht in wat hij eigenlijk van je vraagt. Uiteraard is het belangrijk om in deze vragen respectvol te zijn. Door het met belangstelling en respect te vragen, behoud je een goede relatie als je uiteindelijk toch nee zegt.

3. Doorverwijzen.
Als je nee zegt tegen iemand die je onder andere omstandigheden wel zou helpen, kan je ook doorverwijzen. Het wordt vaak gewaardeerd als je laat zien dat je meedenkt of met een andere oplossing komt.

4. Laat je niet verleiden
Soms is het een eer om gevraagd te worden en heb je al ja gezegd voordat je er zelf erg in hebt. Bedenk waarom je ja zegt. Is het wel verstandig, nog een taak erbij? Wat hebben je collega’s en de organisatie eraan als je moe bent en niet meer volop je talent kunt inzetten omdat je te veel hooi op je vork hebt genomen. Durf een zeg een keer “nee”.